Zespół DIC - Przyczyny, Objawy I Leczenie Zespołu DIC

2024 Autor: Josephine Shorter | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2024-01-07 17:51

Zespół DIC: przyczyny, objawy i leczenie

Zespół DIC to zaburzenie procesu hemostazy, które przyczynia się do powstawania zakrzepów krwi, a także rozwoju różnych zaburzeń krwotocznych i mikrokrążenia. Pełna nazwa choroby to rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe; można również znaleźć takie określenie zespołu, jak zespół zakrzepowo-krwotoczny.

Zespół DIC charakteryzuje się skazą krwotoczną ze zwiększoną krzepliwością krwi wewnątrz naczyń, co prowadzi do powstawania zakrzepów krwi, które je zatrzymują. To z kolei pociąga za sobą rozwój patologicznych zmian w narządach o charakterze dystroficzno-nekrotycznym i hipoksycznym.

Zespół DIC zagraża życiu pacjenta, gdyż istnieje ryzyko krwawienia. Są rozległe i trudne do zatrzymania. Również narządy wewnętrzne mogą być zaangażowane w proces patologiczny, którego funkcjonowanie zostanie całkowicie zakłócone. Szczególnie zagrożone są nerki, wątroba, śledziona, płuca i nadnercza.

Zespół może wystąpić przy różnych patologiach, ale zawsze prowadzi do zgrubienia krwi, zakłócenia jej krążenia przez naczynia włosowate, a proces ten nie jest zgodny z normalnym życiem ludzkiego ciała.

Zespół DIC może prowadzić zarówno do błyskawicznej śmierci pacjenta, jak i do przewlekłych utajonych śmiertelnych postaci zaburzeń.

Nie można policzyć statystyk rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, ponieważ zespół ten występuje z różną częstością w różnych chorobach. Niektórym patologiom zawsze towarzyszy zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, podczas gdy w innych chorobach występuje on nieco rzadziej. Zespół ten można uznać za nieprawidłową reakcję ochronną organizmu, którą wytwarza w celu zahamowania krwawienia, które pojawia się, gdy naczynia są uszkodzone. W ten sposób organizm stara się chronić przed dotkniętymi tkankami. Zespół zakrzepowo-krwotoczny często występuje w praktyce lekarzy różnych specjalności. Znają go ginekolodzy, chirurdzy, resuscytatorzy, traumatolodzy, hematolodzy itp.

Zadowolony:

• Przyczyny rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego
• Co dzieje się w przypadku rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego?
• Objawy DIC
• Powikłania rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego
• Rozpoznanie rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego
• Leczenie rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego

Przyczyny rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego

Przyczyny zespołu DIC to różne choroby, którym towarzyszy uszkodzenie tkanek, naczyń krwionośnych i komórek krwi. W tym samym czasie hemostaza w organizmie zawodzi ze wzrostem krzepnięcia krwi.

Następujące procesy patologiczne mogą prowadzić do rozwoju zespołu zakrzepowo-krwotocznego:

• Wszelkie stany szoku ciała. Wstrząs może wystąpić z powodu urazu na tle oparzenia. Możliwy jest rozwój wstrząsu krwotocznego, anafilaktycznego, septycznego, kardiogennego. Im dłuższy wstrząs, tym silniejszy, tym jaśniejszy będzie DIC. (czytaj także: Wstrząs anafilaktyczny - przyczyny, objawy i leczenie)
• Stany septyczne, które są powikłaniem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Szok septyczny zawsze wywołuje rozwój tego zespołu.
• Uogólnione infekcje. W tym przypadku zespół najczęściej występuje u noworodków.
• Patologie położnicze - ciężki stan przedrzucawkowy, przedwczesne oderwanie łożyska lub jego objaw, śmierć płodu w macicy, ręczne oddzielenie łożyska, krwawienie z macicy, cięcie cesarskie, zator płynem anatomicznym.
• Interwencje chirurgiczne, którym towarzyszy zwiększone ryzyko obrażeń pacjenta. Najczęściej są to operacje, które przeprowadza się w celu usunięcia nowotworów złośliwych, zabiegi na narządach składających się głównie z miąższu oraz operacje naczyniowe. Jeśli w tym samym czasie pacjent wymaga masywnej transfuzji krwi lub zapaść lub krwawić, zwiększa się ryzyko wystąpienia zespołu zakrzepowo-krwotocznego.
• Każdy stan końcowy organizmu ludzkiego prowadzi do rozwoju zespołu DIC o różnym nasileniu.
• Ze 100% prawdopodobieństwem zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego rozwinie się u ludzi na tle hemolizy wewnątrznaczyniowej. Do zniszczenia krwinek najczęściej dochodzi, gdy dana osoba jest przetaczana krwią spoza jej grupy (transfuzja niezgodna).
• Czynnikami ryzyka rozwoju zespołu rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego są takie zabiegi chirurgiczne jak przeszczep narządu, wszczepienie protezy zastawki serca lub naczynia krwionośnego, konieczność sztucznego uruchomienia krążenia.
• Przyjmowanie niektórych leków zwiększa ryzyko wystąpienia zespołu. Są to diuretyki, doustne środki antykoncepcyjne, leki z grupy inhibitorów fibrynolizy oraz ristomycyna (lek przeciwbakteryjny).

• Wielokrotnie występujące gigantyczne naczyniaki.
• Ukąszenia jadowitych węży i inne ostre zatrucia organizmu ludzkiego mogą wywołać rozwój zespołu DIC.
• W niektórych przypadkach reakcje alergiczne stają się przyczyną rozwoju niebezpiecznego stanu.
• Choroby immunologiczne, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów, zapalenie kłębuszków nerkowych, toczeń rumieniowaty układowy itp.
• Patologie naczyniowe, w tym wrodzone wady serca, zawał mięśnia sercowego, niewydolność serca itp.

Niemniej jednak głównym powodem rozwoju DIC jest posocznica (wirusologiczna i bakteriologiczna) oraz wstrząs o dowolnej etiologii. Te patologie stanowią do 40% wszystkich zarejestrowanych zespołów DIC. Jeśli chodzi o noworodki, odsetek ten wzrasta do 70%. Ale zamiast terminu zespół DIC lekarze używają określenia „złośliwa plamica noworodka”.

Co dzieje się w przypadku rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego?

W przypadku rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC) dochodzi do niepowodzenia zespołu reakcji organizmu, które są wyzwalane w celu zapobieżenia krwawieniu. Ten proces nazywa się hemostazą. W tym przypadku funkcja odpowiedzialna za krzepnięcie krwi jest nadmiernie stymulowana, a przeciwzakrzepowy (antykoagulant) i układ fibrynolityczny, które ją równoważą, są wręcz przeciwnie, szybko wyczerpywane.

Enzymy produkowane przez bakterie, które dostały się do organizmu, toksyny, kompleksy immunologiczne, płyn owodniowy, fosfolipidy, niski wysięk sercowy do krwioobiegu, kwasica i inne czynniki chorobotwórcze dla organizmu mogą wpływać na objawy zespołu DIC. W takim przypadku będą krążyć w krwiobiegu lub działać na śródbłonek naczyniowy za pośrednictwem mediatorów.

DIC zawsze rozwija się według określonych wzorców i przechodzi przez kilka następujących po sobie etapów:

• W pierwszym etapie rozpoczyna się proces nadmiernego krzepnięcia krwi, a także agregacja komórek wewnątrz naczyń. Nadmiar tromboplastyny lub substancji o podobnym działaniu jest uwalniana do krwi. Rozpoczyna się proces składania. Czas początkowej fazy może się znacznie różnić i trwać od minuty do kilku godzin, jeśli zespół rozwija się ostro. Od kilku dni do kilku miesięcy patologiczny proces będzie postępował, jeśli zespół jest przewlekły.
• Drugi etap charakteryzuje się rozpoczęciem procesu koagulopatii konsumpcyjnej. Jednocześnie w organizmie nasila się brak fibrogenu, płytek krwi i innych czynników osoczowych odpowiedzialnych za proces krzepnięcia krwi.
• Trzeci etap jest krytyczny. W tym czasie dochodzi do wtórnej fibrynolizy, krzepnięcie krwi osiąga maksimum, aż do całkowitego zatrzymania tego procesu. W tym przypadku hemostaza jest w dużej mierze niezrównoważona.
• Faza powrotu do zdrowia charakteryzuje się normalizacją hemostazy. Na narządach i tkankach obserwuje się resztkowe zmiany dystroficzno-nekrotyczne. Innym końcem zespołu DIC może być ostra niewydolność jednego lub drugiego narządu.

W pełnym wymiarze rozwój zespołu DIC (jego nasilenie i mechanizm rozwoju) zależy od stopnia upośledzenia mikrokrążenia krwi oraz stopnia uszkodzenia narządów lub ich układów.

Objawy DIC

Objawy DIC zostaną określone przez kliniczne objawy zaburzenia, które spowodowało jego rozwój. Zależą również od tego, jak szybko rozwija się proces patologiczny, w jakim stanie są mechanizmy odpowiedzialne za wyrównanie hemostazy, a także na jakim etapie zespołu DIC znajduje się pacjent.

Objawy ostrego rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego

• W ostrej postaci DIC patologiczny proces szybko rozprzestrzenia się po całym ciele. Najczęściej dzieje się to w ciągu kilku godzin.
• Osoba jest w szoku, jej ciśnienie krwi spada do granicy 100/60 i poniżej.
• Pacjent traci przytomność, obserwuje się objawy ostrej niewydolności oddechowej i obrzęku płuc.
• Krwawienie nasila się, rozwija się obfite i masywne krwawienie. W procesie tym biorą udział takie układy i narządy organizmu jak: macica, płuca, narządy przewodu pokarmowego. Możliwy jest rozwój krwawień z nosa.
• Na tle ostrego zespołu rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego obserwuje się destrukcyjne zniszczenie tkanek trzustki wraz z rozwojem czynnościowej niewydolności narządowej. Być może dodanie zapalenia żołądka i jelit o charakterze erozyjnym i wrzodziejącym.
• W mięśniu sercowym pojawiają się ogniska dystrofii niedokrwiennej.

W przypadku zatorowości płynem owodniowym zespół DIC rozwija się z prędkością błyskawicy. W ciągu kilku minut patologia przechodzi przez wszystkie trzy etapy, powodując krytyczny stan kobiety rodzącej i płodu. Pacjenci przechodzą wstrząs krwotoczny i krążeniowo-oddechowy, którego zatrzymanie może być trudne. Pod tym względem rokowanie na życie jest niekorzystne, a śmierć następuje w 80% przypadków.

Objawy podostrego rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego

• Przebieg zespołu w tym przypadku jest korzystniejszy.
• Hemosyndrom wyraża się w występowaniu krwotocznych wysypek.
• Na skórze mogą pojawić się siniaki i duże siniaki.
• Miejsca zranienia, miejsca wstrzyknięć charakteryzują się zwiększonym krwawieniem.
• Błony śluzowe są również podatne na krwawienie. Zanieczyszczenia krwi mogą być obecne w pocie i łzach.
• Skóra charakteryzuje się nadmierną bladością, aż do marmurkowatości. Przy dotknięciu skóry odczuwa się nienaturalny chłód.
• Narządy wewnętrzne puchną, wypełniają się krwią, pojawiają się na nich obszary martwicy, krwotoki. Narządy przewodu pokarmowego, wątroba i nerki, a także nadnercza i płuca podlegają zmianom patologicznym.

Jeśli chodzi o przewlekłą postać rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, występuje nie tylko częściej niż inne, ale w większości przypadków jest ukryta. Pacjent ze względu na brak objawów może nawet nie zdawać sobie sprawy z rozwoju patologii w układzie hemostatycznym. Jednak wraz z postępem choroby, która wywołała DIC, jej objawy staną się wyraźniejsze.

Inne objawy

Inne objawy, które mogą wskazywać na rozwój zespołu DIC o przebiegu przewlekłym:

• Pogorszenie i wydłużenie procesu regeneracji wszelkich ran.
• Pogłębienie się zespołu astenicznego z odpowiednim zespołem objawów.
• Wystąpienie wtórnej infekcji ropnej.
• Powstawanie blizn na skórze w miejscach uszkodzeń.

Powikłania rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego

Powikłania zespołu DIC są zwykle bardzo ciężkie i zagrażają nie tylko zdrowiu, ale także życiu pacjenta.

Częściej niż inne rozwijają się następujące warunki:

• Wstrząs hemokoagulacyjny. Narządy i tkanki zaczynają odczuwać niedobór tlenu, ponieważ mikrokrążenie krwi jest zaburzone w małych naczyniach odpowiedzialnych za ich odżywianie. Ponadto zwiększa się ilość toksyn we krwi. W rezultacie ciśnienie pacjenta gwałtownie spada, łączą się zarówno tętnicze, jak i żylne, niewydolność narządów, wstrząs itp.
• Ostra niewydolność oddechowa. Jest to stan graniczny, który bezpośrednio zagraża życiu pacjenta. W miarę nasilania się niedotlenienia dochodzi do utraty przytomności, drgawek i śpiączki hipoksycznej.
• Ostra niewydolność nerek jest kolejnym częstym powikłaniem DIC. Pacjent przestaje oddawać mocz, aż do całkowitego braku oddawania moczu. Zaburzona jest równowaga wodno-solna, wzrasta poziom mocznika, azotu, kreatyniny we krwi. Ten stan jest potencjalnie odwracalny.
• Martwica wątroby.
• Z przewodu pokarmowego: wrzód żołądka, zawał jelit, martwica trzustki.
• Od strony układu sercowo-naczyniowego - udar niedokrwienny.
• Od strony układu krwiotwórczego - niedokrwistość krwotoczna w ostrej postaci.

Rozpoznanie rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego

Rozpoznanie rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego opiera się na badaniu pacjenta, wykonaniu wywiadu i wykonaniu badań laboratoryjnych.

Pacjent jest zobowiązany do zdania następujących testów:

• UAC;
• OAM;
• Rozmaz krwi;
• Krew na koagulogramie, jako główna metoda diagnozowania hemostazy (liczone są płytki krwi, fibrogeny i inne ważne wskaźniki);
• ELISA (oznaczanie PDP, RFMK, D-dimerów, jako głównych markerów krzepnięcia krwi w naczyniach):
• Krew do badań parakoagulacyjnych (pozwala potwierdzić lub zaprzeczyć rozpoznaniu).

Lekarz poznaje przyczynę, która doprowadziła do rozwoju DIC, określa jej stadium i charakter.

Jeśli przebieg zespołu jest utajony, wówczas hiperkoagulację można określić wyłącznie za pomocą testów laboratoryjnych. W takim przypadku w rozmazie krwi będą obecne fragmentowane erytrocyty, czas zakrzepicy i APTT wzrośnie, stężenie PDP wzrośnie. Badanie krwi wskaże na brak fibrynogenu i płytek krwi.

Jeśli zespół zostanie potwierdzony, należy koniecznie zbadać najbardziej wrażliwe narządy: nerki, wątrobę, serce, mózg, płuca, nadnercza.

Leczenie rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego

Leczenie rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC) jest procesem dość skomplikowanym; nie w każdym przypadku pacjent dochodzi do zdrowia. Jeśli zdiagnozowana zostanie ostra postać zespołu, śmierć następuje w 30% przypadków, co jest dość wysokim wskaźnikiem. Jednak nie zawsze jest możliwe ustalenie dokładnej przyczyny śmierci pacjenta. Czy rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe stało się stanem krytycznym, czy też pacjent umarł w wyniku negatywnych skutków choroby podstawowej?

Lekarze obserwujący zespół DIC przede wszystkim starają się wyeliminować lub zminimalizować czynnik, który doprowadził do rozwoju zespołu i stymuluje jego progresję. Ważne jest, aby wyeliminować stany ropno-septyczne, które najczęściej powodują naruszenie hemostazy. Jednocześnie nie ma sensu czekać na wyniki badań bakteriologicznych, terapię prowadzi się zgodnie z klinicznymi objawami choroby.

Terapia antybiotykowa na tle rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego jest wskazana w następujących przypadkach:

• Odroczona aborcja;
• Przedwczesne wydzielanie płynu owodniowego, zwłaszcza gdy nie są one przezroczyste i występuje w nich zmętnienie;
• Wzrost temperatury ciała;
• Objawy wskazujące na zapalenie płuc, dróg moczowych i narządów jamy brzusznej;
• Objawy zapalenia opon mózgowych.

Do leczenia stosuje się leki przeciwbakteryjne o szerokim spektrum działania, z włączeniem γ-globulin do schematu leczenia.

W celu złagodzenia warunków wstrząsu stosuje się zastrzyki roztworów soli, transfuzję osocza z heparyną, prednizolonem (dożylnie), Reopoliglucyną. Jeśli zespół wstrząsu zostanie wyeliminowany w odpowiednim czasie, możliwe jest zatrzymanie rozwoju zespołu DIC lub znaczne złagodzenie jego objawów.

Jeśli chodzi o heparynę, przy jej wprowadzeniu istnieje ryzyko krwawienia. Nie ma pozytywnego wpływu, jeśli jest używany późno. Należy go wprowadzić jak najwcześniej, ściśle przestrzegając zalecanego dawkowania. Jeśli pacjent znajduje się na trzecim etapie rozwoju DIC, wówczas wprowadzenie heparyny jest bezpośrednim przeciwwskazaniem. Oznaki wskazujące na zakaz stosowania tego leku to: spadek ciśnienia, krwawienie (może być ukryte), zapaść krwotoczna.

Jeśli zespół właśnie zaczął się rozwijać, wskazane jest wprowadzenie blokerów a-adrenergicznych: dibenaminy, fentolaminy, tioproperazyny, mazheptilu. Leki podaje się dożylnie w wymaganym stężeniu. Przyczyniają się do normalizacji mikrokrążenia w narządach, przeciwdziałają tworzeniu się skrzepów krwi w naczyniach. Nie należy stosować leków na epinefrynę i noradrenalinę, ponieważ mogą one pogorszyć sytuację.

Wraz z powstaniem niewydolności nerek i wątroby, we wczesnych stadiach rozwoju DIC, możliwe jest również stosowanie leków takich jak Trental i Curantil. Są podawane dożylnie.

W trzecim etapie rozwoju zespołu DIC konieczne jest podanie leków z grupy inhibitorów proteazy. Lekiem z wyboru jest Contrikal, droga podania jest dożylna, dawka nie przekracza 100 000 IU na raz. W razie potrzeby wlew można powtórzyć.

Efekty miejscowe sprowadzają się do leczenia krwawiących nadżerek, ran i innych miejsc za pomocą Androxonu w stężeniu 6%.

Podsumowując, można zauważyć, że złożone leczenie DIC sprowadza się do następujących punktów:

• Eliminacja pierwotnej przyczyny, która wywołała rozwój zespołu.
• Terapia przeciwwstrząsowa.
• Uzupełnienie objętości krwi transfuzją osocza wzbogaconego heparyną, jeśli nie ma przeciwwskazań do tego.
• Wczesne stosowanie blokerów adrenergicznych i leków pomagających zmniejszyć liczbę płytek krwi: Curantil, Trental, Ticlodipine.
• Wprowadzenie Przeciwnie, transfuzja płytek krwi w celu normalizacji hematokrytu na tle ciężkiego krwawienia.
• Przepisanie plazmacytaparezy, jeśli jest to wskazane.
• Aby znormalizować mikrokrążenie w dotkniętych narządach, stosuje się środki nootropowe, angioprotector i inne leki post-syndromowe.
• Wraz z rozwojem ostrej niewydolności nerek wykonuje się hemodiafiltrację i hemodializę.

Pacjenci z zespołem rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego są bezbłędnie hospitalizowani i pod całodobową opieką lekarską. Znajdują się one na oddziale intensywnej terapii lub na oddziałach intensywnej terapii.

Jeśli chodzi o prognozę, jest bardzo zmienna. W większym stopniu zależy to od tego, co spowodowało rozwój DIC, od stopnia zaburzeń hemostazy, jak szybko udzielono pierwszej pomocy i na ile była adekwatna.

Nie można wykluczyć śmiertelnego wyniku, ponieważ może wystąpić na tle obfitej utraty krwi, wstrząsu, niewydolności narządów.

Lekarze powinni zwracać szczególną uwagę na pacjentów z grup ryzyka - osoby starsze, kobiety w ciąży, noworodki, osoby z chorobami podstawowymi.

Autor artykułu: Alekseeva Maria Yurievna | Terapeuta

Edukacja: od 2010 do 2016 Praktykant szpitala terapeutycznego Centralnego Oddziału Lekarsko-Sanitarnego nr 21, Miasto Elektrostal. Od 2016 roku pracuje w Centrum Diagnostycznym nr 3.