Śpiączka Mocznicowa - Przyczyny I Objawy, Patogeneza

2024 Autor: Josephine Shorter | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-16 21:47

Śpiączka mocznicowa

Co to jest śpiączka mocznicowa?

Śpiączka mocznicowa (mocznica) lub krew mocznicowa rozwija się z powodu endogennego (wewnętrznego) zatrucia organizmu spowodowanego ciężką ostrą lub przewlekłą niewydolnością nerek.

Przyczyny śpiączki mocznicowej

W większości przypadków śpiączka mocznicowa jest konsekwencją przewlekłych postaci kłębuszkowego zapalenia nerek lub odmiedniczkowego zapalenia nerek. W organizmie w nadmiarze powstają toksyczne produkty przemiany materii, dzięki czemu ilość wydalanego codziennego moczu gwałtownie spada i rozwija się śpiączka.

Do pozanerkowych przyczyn rozwoju śpiączki mocznicowej należą: zatrucia lekami (seria sulfonamidów, salicylany, antybiotyki), zatrucia przemysłowe (alkohol metylowy, dichloroetan, glikol etylenowy), stany wstrząsowe, nieuleczalna biegunka i wymioty, przetaczanie niezgodnej krwi.

W stanach patologicznych organizmu dochodzi do naruszenia układu krążenia nerek, w wyniku czego rozwija się skąpomocz (ilość wydalanego moczu wynosi około 500 ml dziennie), a następnie bezmocz (ilość moczu dochodzi do 100 ml dziennie). Stężenie mocznika, kreatyniny i kwasu moczowego stopniowo wzrasta, co prowadzi do pojawienia się objawów mocznicy. Z powodu naruszenia równowagi kwasowo-zasadowej rozwija się kwasica metaboliczna (stan, w którym organizm zawiera zbyt dużo kwaśnych pokarmów).

Objawy śpiączki mocznicowej

Obraz kliniczny śpiączki mocznicowej rozwija się stopniowo, powoli. Charakteryzuje się wyraźnym zespołem astenicznym: apatią, narastającym osłabieniem ogólnym, zwiększonym zmęczeniem, bólem głowy, sennością w ciągu dnia i zaburzeniami snu w nocy.

Zespół dyspeptyczny objawia się utratą apetytu, często poprzedzającą anoreksję (odmowa jedzenia). Pacjent ma w ustach suchy i gorzki smak, z ust wydobywa się zapach amoniaku, wzmaga się pragnienie. Często dołączają się zapalenie jamy ustnej, zapalenie błony śluzowej żołądka, zapalenie jelit.

Pacjenci z narastającą śpiączką mocznicową mają charakterystyczny wygląd - twarz wygląda na opuchniętą, skóra jest blada, sucha w dotyku, widoczne są ślady drapania z powodu nieznośnego swędzenia. Czasami na skórze można zaobserwować osadzanie się kryształków kwasu moczowego, podobnych do proszku. Widoczne są krwiaki i krwotoki, pasty (bladość i zmniejszona elastyczność skóry twarzy na tle lekkiego obrzęku), obrzęki w okolicy lędźwiowej i kończyn dolnych.

Zespół krwotoczny objawia się krwawieniem z macicy, nosa, przewodu pokarmowego. Ze strony układu oddechowego obserwuje się jego zaburzenie, pacjent martwi się napadową dusznością. Spada ciśnienie krwi, zwłaszcza rozkurczowe.

Wzrost zatrucia prowadzi do ciężkiej patologii ze strony ośrodkowego układu nerwowego. Reakcja pacjenta słabnie, wpada w stan odrętwienia, który kończy się śpiączką. W takim przypadku można zaobserwować okresy nagłego pobudzenia psychomotorycznego, którym towarzyszą urojenia i halucynacje. Wraz ze wzrostem śpiączki dopuszczalne jest mimowolne drganie niektórych grup mięśni, źrenice zwężają się, nasilają się odruchy ścięgniste.

Patogeneza śpiączki mocznicowej

Pierwszym ważnym patogenetycznym i diagnostycznym objawem wystąpienia śpiączki mocznicowej jest azotemia. W tym stanie resztkowy azot, mocznik i kreatynina są zawsze podwyższone, a ich wskaźniki określają stopień niewydolności nerek.

Azotemia powoduje objawy kliniczne, takie jak zaburzenia układu pokarmowego, encefalopatia, zapalenie osierdzia, niedokrwistość i objawy skórne.

Drugim najważniejszym objawem patogenetycznym jest zmiana równowagi wodno-elektrolitowej. We wczesnych stadiach zdolność nerek do zagęszczania moczu jest upośledzona, co objawia się wielomoczem. W końcowym stadium niewydolności nerek rozwija się skąpomocz, a następnie bezmocz.

Postęp choroby prowadzi do tego, że nerki tracą zdolność do zatrzymywania sodu, a to prowadzi do wyczerpania soli w organizmie - hiponatremii. Klinicznie objawia się to osłabieniem, obniżeniem ciśnienia krwi, napięciem skóry, przyspieszeniem akcji serca i zgrubieniem krwi.

We wczesnych wielomoczowych stadiach rozwoju mocznicy obserwuje się hipokaliemię, która objawia się zmniejszeniem napięcia mięśniowego, dusznością i często drgawkami.

W fazie terminalnej rozwija się hiperkaliemia, charakteryzująca się spadkiem ciśnienia krwi, częstością akcji serca, nudnościami, wymiotami, bólem jamy ustnej i brzucha. Hipokalcemia i hiperfosfatemia są przyczyną parestezji, drgawek, wymiotów, bólu kości i rozwoju osteoporozy.

Trzecim najważniejszym ogniwem w rozwoju mocznicy jest naruszenie kwaśnego stanu krwi i płynu tkankowego. W takim przypadku rozwija się kwasica metaboliczna, której towarzyszy duszność i hiperwentylacja.

Autor artykułu: Mochalov Pavel Alexandrovich | d. m. n. terapeuta

Edukacja: Moskiewski Instytut Medyczny. IM Sechenov, specjalność - „Medycyna ogólna” w 1991 roku, w 1993 roku „Choroby zawodowe”, w 1996 roku „Terapia”.