Retikulocytoza - Przyczyny, Objawy I Leczenie

2024 Autor: Josephine Shorter | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2024-01-07 17:51

Retikulocytoza: co to jest?

Retikulocytoza to wzrost poziomu retikulocytów we krwi obwodowej o ponad 1%. Retikulocytoza jest objawem wzmożonej erytropoezy (procesu tworzenia się krwinek).

Retikulocyty to młode formy erytrocytów. Powstają z normoblastów po utracie jądra. Dlatego retikulocyty są niejądrowymi niedojrzałymi erytrocytami. Po wejściu do krwiobiegu zaczynają dojrzewać. Ten proces trwa 1-2 dni. Wchodzą do łożyska naczyniowego bezpośrednio ze szpiku kostnego, w którym się rodzą. Dlatego liczba retikulocytów odzwierciedla zdolność tego narządu do regeneracji. Wraz ze wzrostem poziomu retikulocytów możemy mówić o zwiększonej aktywności erytropoetycznej szpiku kostnego.

Wielkość retikulocytów przekracza wielkość dojrzałych erytrocytów. Ich cytoplazma zawiera siateczkę zasadofilną, która wygląda jak małe ziarna, włókna i kłębuszki. Te elementy są sklejone razem rybosomy i mitochondria.

W zależności od stopnia dojrzałości rozróżnia się następujące retikulocyty:

• Komórki prekursorowe erytrocytów zawierające jądro. Nazywa się je erythronormoblast.
• Retikulocyty zawierające splątane ziarna.
• Retikulocyty zawierające gruboziarnisty piasek.
• Retikulocyty zawierające ziarno nitkowate.
• Retikulocyty zawierające pojedyncze ziarna.

Zdecydowana większość retikulocytów (około 80% wszystkich komórek) zawiera ziarnistość w postaci nitek i pojedynczych ziaren. Wskaźnikiem normy retikulocytów jest ich zawartość we krwi od 0,2 do 1% całkowitej liczby erytrocytów. W ciągu kilku godzin te retikulocyty dojrzeją do pełnoprawnych erytrocytów, a na ich miejsce pojawią się nowe retikulocyty. Jeśli ich liczba zostanie przekroczona o więcej niż 1%, lekarze mówią o retikulocytozie.

Istnieją dowody na to, że poziom retikulocytów w organizmie kobiety przewyższa poziom retikulocytów w organizmie mężczyzny. Ponadto u dzieci po urodzeniu (przez kilka dni) poziom retikulocytów we krwi może wynosić od 5 do 10%, ale potem spada.

Zadowolony:

• Objawy retikulocytozy
• Przyczyny retikulocytozy
• Rozpoznanie retikulocytozy
• Leczenie retikulocytozy

Objawy retikulocytozy

Sama retikulocytoza nie jest patologią. Ponadto w wielu przypadkach ten wskaźnik laboratoryjny jest uważany przez specjalistów za oznakę dobrej regeneracji tkanki kostnej (prawdziwa retikulocytoza). Jednak w tym przypadku liczba retikulocytów powinna wzrosnąć nie tylko we krwi obwodowej, ale także w samym szpiku kostnym.

Jeśli retikulocytoza rozwinie się na tle niedokrwistości aplastycznej, pacjent będzie skarżył się na następujące objawy:

• Zwiększone zmęczenie i zmęczenie.
• Blada skóra.
• Hałas w uszach.
• Zawroty głowy.
• Duszność.
• Częste krwawienie z nosa i dziąseł.
• Choroby takie jak zapalenie jamy ustnej, zapalenie płuc, infekcje skóry i dróg moczowych.

Kryzys hemolityczny to zespół, któremu towarzyszy wewnątrznaczyniowe lub wewnątrzorganiczne zniszczenie czerwonych krwinek.

Następujące objawy wskazują na kryzys hemolityczny:

• Tachykardia, duszność, zawroty głowy, bladość skóry lub jej żółtaczkowy kolor.
• Nudności, wymioty, ból brzucha, gorączka.
• Upośledzona świadomość i drgawki.
• Powiększenie śledziony.
• Ciemnienie moczu.

Objawy utajonego krwawienia zależą od jego intensywności. Typowe objawy to zawroty głowy, duszność, pragnienie, bladość skóry, omdlenia lub oszołomienie. Szybkość nasilania się tych objawów zależy od intensywności krwawienia.

Malaria, której towarzyszy retikulocytoza, może rozpocząć się ostro lub objawiać się niewielkim wzrostem temperatury ciała, bólami głowy i złym samopoczuciem. W 3-5 dniu choroby pacjenta zaczynają dochodzić napady, które na przemian zastępowane są przez dreszcze, gorączkę i pocenie się. Te napady powtarza się do 10-14 razy, po czym następuje poprawa. Jednak choroba ma tendencję do nawrotów.

Polycythemia z retikulocytozą rozwija się powoli i powoli. Najczęściej diagnozuje się go przypadkowo, podczas wykonywania badania krwi. Pacjent okresowo martwi się ciężkością głowy, zawrotami głowy, może pogorszyć mu się wzrok, pojawiają się zaburzenia snu. Najbardziej patognomicznym objawem czerwienicy jest przekrwienie naczyń, kiedy skóra staje się wiśniowa, szczególnie widoczna na twarzy, szyi, dłoniach i błonach śluzowych. W tym przypadku podniebienie twarde pacjenta ma normalny kolor, a podniebienie miękkie nabiera cyjanotycznego odcienia.

Ostra niedotlenienie z retikulocytozą rozwija się szybko, w ciągu kilku minut. Jeśli głód tlenu nie zostanie zatrzymany, wówczas w narządach i tkankach wystąpią nieodwracalne konsekwencje, a osoba może umrzeć. Ten stan objawia się niewydolnością wszystkich układów narządów. Przede wszystkim cierpi ośrodkowy układ nerwowy, zwalnia oddech i tętno, spada ciśnienie krwi. Niewydolność narządów zamienia się w śpiączkę i agonię, po której osoba umiera.

Przyczyny retikulocytozy

Przyczyny retikulocytozy mogą być następujące:

• Przy niedokrwistościach hemolitycznych retikulocyty mogą osiągnąć poziom 60%. Kryzysy hemolityczne prowadzą do znacznych wzrostów liczby retikulocytów we krwi.
• Po 3-5 dniach od ostrej utraty krwi u wszystkich pacjentów dochodzi do przełomu retikulocytarnego.
• Wzrost poziomu retikulocytów może wskazywać na ukryte krwawienie np. U pacjentów z chorobą wrzodową żołądka, durem brzusznym i innymi zmianami chorobowymi przewodu pokarmowego.
• Malaria i czerwienica prowadzą do retikulocytozy.
• Jeśli u pacjenta zdiagnozowano niedokrwistość z niedoboru żelaza, to po 3-5 dniach od rozpoczęcia leczenia poziom retikulocytów we krwi wzrośnie. Wskazuje to na skuteczność terapii. Podobną sytuację obserwuje się w leczeniu niedokrwistości złośliwej.
• Niedotlenienie organizmu wywołuje wzrost poziomu retikulocytów we krwi.
• Wnikanie przerzutów guza do szpiku kostnego prowadzi do retikulocytozy.
• Na tle masowego niszczenia erytrocytów poziom retikulocytów może wzrosnąć nawet o 50%.
• Przyjmowanie niektórych leków może wywołać rozwój retikulocytozy. Leki te obejmują: kortykotropinę, leki przeciwgorączkowe i przeciwmalaryczne, furazolidon, lewodopę.

Na prawdziwą retikulocytozę wskazuje wzrost liczby retikulocytów we krwi obwodowej oraz w szpiku kostnym.

Na fałszywą retikulocytozę wskazuje wzrost poziomu retikulocytów we krwi obwodowej, ale przy ich normalnym poziomie w szpiku kostnym.

Następujące przyczyny mogą wywołać fałszywą retikulocytozę:

• Obecność ciał Jolly'ego lub plazmodium malarii we krwi.
• Wysoka leukocytoza.
• Hemoglobina jest zdeformowana.
• Obecność gigantycznych płytek krwi we krwi.
• Hipertrombocytoza.

Rozpoznanie retikulocytozy

Istnieją pewne wskazania do wykonania testu retikulocytów:

• Potrzeba oceny erytropoezy w hemolizie lub krwawieniu.
• Ocena sprawności szpiku kostnego do wyzdrowienia po poddaniu pacjenta leczeniu cytostatykami lub po operacji przeszczepu tego narządu.
• Ocena możliwości wytwarzania erytropoetyny u pacjentów poddawanych operacji przeszczepu nerki.
• Przekazywanie kontroli antydopingowej osobom zawodowo uprawiającym sport.
• Rozpoznanie anemii, niezależnie od jej przyczyny.
• Poszukaj przyczyn prowadzących do obniżenia poziomu czerwonych krwinek.
• Poszukaj przyczyn, które prowadzą do niewydolności funkcji hematopoezy szpiku kostnego.
• Poszukaj przyczyn, które prowadzą do naruszenia zdolności regeneracyjnych narządów krwiotwórczych podczas leczenia niedokrwistości. Ocena skuteczności leczenia niedokrwistości.
• Ocena skuteczności terapii z użyciem erytropoetyny lub erytrosupresantów.

Liczenie retikulocytów można przeprowadzić na kilka sposobów: metodą mikroskopii luminescencyjnej, zliczając liczbę retikulocytów w rozmazie krwi z wprowadzeniem specjalnych barwników, zliczając liczbę retikulocytów za pomocą analizatora hemolitycznego.

Leczenie retikulocytozy

Aby poziom retikulocytów we krwi i szpiku kostnym powrócił do normy, konieczne jest wyeliminowanie przyczyny, która sprowokowała ich wzrost.

W przypadku niedokrwistości aplastycznej osoba musi być hospitalizowana. Aby zapobiec powikłaniom infekcyjnym, musi znajdować się w izolowanym pudełku. Najczęściej pacjentom z niedokrwistością aplastyczną przepisuje się terapię immunosupresyjną. W tym samym czasie pacjent otrzymuje zastrzyki z immunoglobuliny i cyklosporyny A. W razie potrzeby przetacza się mu masę płytek krwi lub erytrocytów, wykonuje się plazmaferezę. Możliwe jest usunięcie śledziony. Przeszczep szpiku kostnego znacząco poprawia rokowanie chorego na przeżycie.

W przypadku kryzysu hemolitycznego poszkodowanemu należy natychmiast udzielić pomocy. Jest pilnie hospitalizowany, uzupełnia się objętość utraconej krwi i eliminuje szkodliwe produkty hemolizy z krwi. W tym celu dożylnie wstrzykuje się albuminę, roztwór glukozy, witaminy B2, chlorek sodu, Desferal. Z pomocą furosemidu stymulowana jest diureza, aby zapobiec rozwojowi niewydolności nerek. Aby wzmocnić działanie moczopędne, przepisywana jest Euphyllin. Pamiętaj, aby używać glukokortykoidów do stłumienia odpowiedzi immunologicznej organizmu. W razie potrzeby pacjentowi podaje się transfuzję krwi. Zaleca się usunięcie śledziony, aby zapobiec nawrotowi kryzysu.

Utajone krwawienie należy wykryć i zatrzymać w odpowiednim czasie.

Leczenie malarii wymaga terapii infuzyjnej, picia dużej ilości płynów i trzymania się łóżka. Chinina służy do eliminacji infekcji z organizmu.

Aby znormalizować objętość krążącej krwi, wymagane jest wykonanie upuszczania krwi w objętości do 500 ml 2-3 razy w tygodniu. Usunięte objętości krwi uzupełnia się solą fizjologiczną lub reopoliglucyną. W ciężkiej czerwienicy przepisywane są cytostatyki lub wykonuje się terapię radioaktywnym fosforem.

Ostra niedotlenienie wymaga wyeliminowania czynnika sprawczego i utrzymania komórek ciała tlenem. W takim przypadku tlen jest wstrzykiwany do płuc pod ciśnieniem (natlenienie hiperbaryczne).

Leczenie retikulocytozy ogranicza się do wyeliminowania ewentualnej patologicznej przyczyny. Często podczas leczenia niedokrwistości z niedoboru żelaza dochodzi do podwyższenia poziomu retikulocytów i jest korzystnym objawem prognostycznym. W takim przypadku nie ma potrzeby wykonywania żadnych środków terapeutycznych. Po pewnym czasie retikulocytoza ustąpi samoczynnie.

Autor artykułu: Mochalov Pavel Alexandrovich | d. m. n. terapeuta

Edukacja: Moskiewski Instytut Medyczny. IM Sechenov, specjalność - „Medycyna ogólna” w 1991 roku, w 1993 roku „Choroby zawodowe”, w 1996 roku „Terapia”.