Wodogłowie Wewnętrzne - Przyczyny, Objawy I Leczenie

2024 Autor: Josephine Shorter | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-16 21:47

Wodogłowie wewnętrzne

Wodogłowie lub opuchlizna mózgu jest patologią ośrodkowego układu nerwowego, wywołaną naruszeniem tworzenia, krążenia i wchłaniania płynu mózgowo-rdzeniowego. Inna nazwa patologii, opuchlizna mózgu, nie jest całkowicie dokładna, ponieważ płyn mózgowo-rdzeniowy lub płyn mózgowo-rdzeniowy nie jest wodą, ale wytwarzaniem splotu naczyniówkowego komór. Myje mózg i rdzeń kręgowy, wypełniając nie tylko komory, ale także przestrzenie podpajęczynówkowe i podtwardówkowe.

Płyn mózgowo-rdzeniowy transportuje hormony, substancje biologicznie czynne i odżywcze, chroni mózg przed możliwymi wpływami fizycznymi i usuwa odpady metaboliczne. Ponadto płyn mózgowo-rdzeniowy stabilizuje ciśnienie śródczaszkowe, zapewnia odżywienie mózgu i jego homeostazę oraz chroni przed chorobotwórczymi mikroorganizmami. Dlatego wszelkie zmiany patologiczne w płynie mózgowo-rdzeniowym negatywnie wpływają na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego.

Zadowolony:

• Klasyfikacja
• Przyczyny wewnętrznego wodogłowia
• Objawy wodogłowia wewnętrznego
• Diagnoza
• Metody leczenia wodogłowia wewnętrznego

Klasyfikacja

Wodogłowie wewnętrzne to nagromadzenie płynu mózgowo-rdzeniowego w komorach mózgu, z wyłączeniem przestrzeni podpajęczynówkowej. Prawie 90% pacjentów z podobną diagnozą to dzieci urodzone z tą patologią, które otrzymały ją podczas rozwoju wewnątrzmacicznego. U dorosłych wodogłowie wewnętrzne występuje kilka razy rzadziej.

Formy wodogłowia wewnętrznego, w zależności od przyczyny jego pojawienia się:

• Komunikujący się lub otwarty - rozwija się w wyniku upośledzonego wchłaniania płynu mózgowo-rdzeniowego lub jego nadmiernego wydzielania;
• Okluzyjny lub zamknięty - rozwija się, jeśli ścieżki krążenia płynu mózgowo-rdzeniowego są zablokowane przez zrosty, guz, zmiany, które nastąpiły w wyniku procesu zapalnego.

Prognozy dotyczące przebiegu formy zamkniętej są często niekorzystne, zależą od tego, jak funkcjonalne są takie zmiany.

Formy choroby w zależności od czasu jej przebiegu i nasilenia objawów:

• Ostre - ustabilizowane w pierwszych dniach wodogłowia, postępuje szybko;
• Podostre - ciężkie objawy rozpoznaje się w pierwszym miesiącu choroby;
• Przewlekłe - choroba przechodzi w tę fazę przez 6-10 miesięcy lub dłużej.

Umiarkowana postać choroby praktycznie nie objawia się znaczącymi objawami i jest przypadkowo wykrywana podczas badania struktur mózgowych z innych powodów. Czasami występuje, gdy incydenty naczyniowo-mózgowe i zmiany funkcjonalne w miąższu mózgu są już nieodwracalne.

Rodzaje choroby w zależności od dynamiki jej rozwoju:

• Postępujące wodogłowie - objawy aktywnie narastają, objętość płynu mózgowo-rdzeniowego szybko rośnie;
• Stabilizujący lub bierny wodogłowie - nie dochodzi do progresji choroby;
• Regresywny wodogłowie - następuje samoistne gojenie.

Po zdiagnozowaniu wodogłowie wewnętrzne definiuje się w jednym z trzech etapów:

• Etap kompensacyjny - nie jest zalecane żadne leczenie, powrót do zdrowia następuje spontanicznie.
• Etap nieskompensowany - niektóre objawy nie znikają bez leczenia farmakologicznego.
• Faza zdekompensowana - negatywny wpływ patologii na funkcjonowanie mózgu jest na tyle duży, że konieczne jest leczenie operacyjne.

W zależności od nasilenia ciśnienia wewnątrzczaszkowego istnieją:

• Postać nadciśnieniowa - ze zwiększonym ICP;
• Postać normotensyjna - poziom ciśnienia jest normalny;
• Postać hipotensyjna - ze zmniejszonym ICP.

Przyczyny wewnętrznego wodogłowia

Konieczne jest rozróżnienie między czynnikami wrodzonymi i nabytymi, które przyczyniają się do rozwoju choroby u noworodków, starszych dzieci i dorosłych.

Przyczyny wrodzonej postaci choroby:

• Zakażenia przenoszone przez kobietę ciężarną we wczesnych stadiach rozwoju płodu (różyczka, świnka, opryszczka, wirus cytomegalii, kiła, grypa, infekcja dróg oddechowych);
• Patologie uwarunkowane genetycznie;
• Zaburzenia anatomii mózgu płodu spowodowane zatruciem (palenie kobiety w ciąży, picie alkoholu);
• Zaburzenia metaboliczne spowodowane niewydolnością wątroby lub nerek płodu;
• Głód tlenowy płodu, patologia jego układu krążenia;
• Uraz mózgu płodu.

Przyczyny choroby, która pojawiła się we wczesnym dzieciństwie:

• Uraz porodowy;
• Niedotlenienie podczas porodu;
• Neuroinfekcja (zapalenie opon mózgowych, zapalenie mózgu);
• Krwotok w komorach mózgu;
• Zaburzenia naczyniowe;
• Guzy mózgu o dowolnej etiologii;
• Choroby genetyczne, których jednym z objawów jest wodogłowie zewnętrzne.

Przyczyny choroby u dorosłych:

• Urazowe uszkodzenie mózgu powikłane krwotokiem mózgowym;
• Konsekwencje udaru, tętniaka aorty;
• Złośliwy guz mózgu;
• Powikłania neuroinfekcji;
• Cukrzyca;
• Alkoholizm;
• Uzależnienie;
• Naruszenie krążenia mózgowego w wyniku udaru.

Objawy wodogłowia wewnętrznego

Objawy choroby u dzieci poniżej pierwszego roku życia wynikają z faktu, że kości czaszki są nadal ruchome, a szwy między nimi nie są całkowicie skostniałe, ciemiączki nie są napięte.

Objawy wodogłowia wewnętrznego u niemowląt:

• Wyraźna sieć żylna pod cienką skórą czaszki;
• Odmowa ssania ze względu na bolesne odczucia spowodowane ruchami ssącymi i późniejszy wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego;
• Wymioty;
• Opóźnienie w przybieraniu na wadze;
• Nadmierny wzrost obwodu głowy;
• Nastrój, niespokojne zachowanie;
• Zespół Grefa, czyli zespół „zachodzącego słońca”, gdy twardówka oka jest widoczna ponad tęczówką;
• Opóźnienie w rozwoju psychomotorycznym (zdolność raczkowania, siedzenia, chodzenia);
• Senność;
• Drgawki.

Objawy wodogłowia wewnętrznego u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym:

• Drażliwość;
• Zaburzenia snu i apetytu;
• Upośledzone funkcje poznawcze (inteligencja, pamięć, uwaga);
• Bóle głowy, często występujące rano;
• Zaburzenia motoryki dużej i małej;
• Zaburzenia widzenia;
• Problemy w szkole.

Dzieci cierpiące na wodogłowie wewnętrzne nie zawsze mają patologie aktywności intelektualnej. Mogą mieć doskonałe zdolności muzyczne, liczenie, dobrą pamięć mechaniczną.

Objawy choroby u dorosłych:

• Upośledzona pamięć, inteligencja, myślenie;
• Niestabilność chodu, nieprawidłowe ruchy z powodu dysfunkcji aparatu przedsionkowego;
• Ból głowy, którego nie łagodzą leki przeciwbólowe;
• Pogorszenie widzenia, ucisk na oczodoły od wewnątrz;
• Zaburzenia psychiczne (agresja, niestabilność emocjonalna, apatia, neurastenia);
• Zmniejszone napięcie mięśniowe, rozwój przykurczów w stawach).

Niektóre objawy pojawiają się u starszych pacjentów i mylone są z objawami starzenia, ale nie z chorobą.

Diagnoza

Doświadczony neuropatolog dziecięcy może łatwo określić chorobę u dziecka na podstawie oznak wizualnych - wyglądu źrenic, powiększonej czaszki.

Metody diagnozowania choroby u dorosłych:

• Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego to badanie informacyjne, które pozwala dokładnie określić formę i cechy patologii;
• Angiografia - prześwietlenie naczyń krwionośnych za pomocą środka kontrastowego, które pozwala ocenić naruszenia układu krążenia mózgu;
• Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego pobranego w wyniku nakłucia.

Dane uzyskane z badania stanowią podstawę strategii leczenia zaleconej przez lekarza.

Metody leczenia wodogłowia wewnętrznego

Leczenie choroby w większości przypadków przeprowadza się w połączeniu, w zależności od stadium choroby. Na początku choroby przepisuje się leki w celu zmniejszenia ciśnienia wewnątrzczaszkowego i zmniejszenia objętości płynu mózgowo-rdzeniowego w komorach mózgu. Najczęściej są to diuretyki, leki rozszerzające naczynia krwionośne, kompleksy witaminowe. Do leczenia dzieci stosuje się terapię zabawową, ćwiczenia fizjoterapeutyczne, muzykę.

Jeżeli farmakoterapia nie zmniejsza nasilenia objawów wodogłowia wewnętrznego, stosuje się leczenie chirurgiczne. Główną metodą łagodzenia stanu pacjenta jest operacja bajpasowa - założenie przetoki łączącej jamę komór z jamą ciała, do której można odprowadzić płyn mózgowo-rdzeniowy.

Sposoby wydalania płynu mózgowo-rdzeniowego:

• Do jamy brzusznej;
• Do atrium;
• Do moczowodu;
• W pojemniku znajdującym się poza ciałem pacjenta.

Istnieje nowocześniejsza, łagodniejsza metoda leczenia - neuroendoskopowe przecieranie komorowo-otrzewnowe. Za pomocą miniaturowych narzędzi chirurgicznych i kamery endoskopowej wykonuje się delikatną operację w celu stworzenia sztucznych ścieżek do usuwania płynu mózgowo-rdzeniowego z komór. Najczęściej płyn mózgowo-rdzeniowy jest wydalany do cysterny potylicznej mózgu.

Aby zapobiec chorobie, patologie rozwoju płodu powinny być wykrywane w odpowiednim czasie i należy unikać infekcji. Małe dzieci należy chronić przed urazami mózgu i neuroinfekcją. Takie same środki ostrożności powinni zachować dorośli.

Autor artykułu: Sokov Andrey Vladimirovich | Neurolog

Wykształcenie: W 2005 roku odbył staż w Pierwszym Moskiewskim Uniwersytecie Medycznym im. Seszenowa i uzyskał dyplom z neurologii. W 2009 roku ukończył studia podyplomowe na specjalności „Choroby układu nerwowego”.