Dnawe Zapalenie Stawów - Objawy, Dieta I Jak Leczyć Dnawe Zapalenie Stawów?

2024 Autor: Josephine Shorter | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2024-01-07 17:51

Dnawe zapalenie stawów

Zadowolony:

• Co to jest dnawe zapalenie stawów?
• Objawy dnawego zapalenia stawów
• Przyczyny dnawego zapalenia stawów
• Diagnostyka dnawe zapalenie stawów
• Jak leczy się dnawe zapalenie stawów?
• Dieta na dnawe zapalenie stawów

Jedną z chorób współczesnego społeczeństwa jest dna. I chociaż należy do chorób metabolicznych, jego głównym objawem jest uszkodzenie stawów.

Proces jest bardzo specyficzny, charakteryzuje się trwałym i długotrwałym przebiegiem. Może powodować poważne procesy niszczące w stawach, co wymaga znajomości prawdziwego oblicza tego wroga ludzkości.

Co to jest dnawe zapalenie stawów?

Dnawe zapalenie stawów to jeden z rodzajów zmian zapalnych stawów, który jest spowodowany gromadzeniem się kryształów kwasu moczowego w strukturach stawowych, jego niszczącym działaniem na chrząstkę szklistą i tkanki okołostawowe. W powyższej definicji choroby wyraźnie wskazano wszystkie kluczowe mechanizmy rozwoju i manifestacji tego procesu.

Jeśli wyjaśnimy wszystko po kolei, kompleks zmian patologicznych składa się z sekwencyjnego łańcucha:

1. Zakłócenie wymiany kwasu moczowego w kierunku zwiększenia jego ilości we krwi;
2. Osiadanie kryształów (moczanów) na powierzchni chrząstki szklistej stawów;
3. Podrażnienie i uszkodzenie struktur stawowych wraz z rozwojem odpowiedzi zapalnej, którą w rzeczywistości nazywa się zapaleniem stawów;
4. Rozwój konsekwencji destrukcyjnego procesu;
5. Wzrost guza okołostawowego.

Dna charakteryzuje się również uszkodzeniem nerek, któremu towarzyszy rozwój zapalenia nerek i kamicy moczowej, ponieważ kamienie moczanowe odkładają się w miedniczce nerkowej i moczowodach.

W większości przypadków dnawe zapalenie stawów wpływa na małe stawy (palce u nóg), rzadziej na staw skokowy i kolanowy, palce, staw nadgarstka i łokieć.

Choroba jest bardziej podatna na samce w wieku dorosłym (25-50 lat). Manifest dnawego zapalenia stawów może wystąpić we wcześniejszym okresie. Charakteryzuje się długim przebiegiem procesu z ciągłymi nawrotami. Zajęte są głównie małe stawy stóp, rzadziej staw skokowy.

Prawdziwa dna występuje dość rzadko; starsi ludzie często nazywają dnę objawami artrozy. Kobiety dostają to 5 razy rzadziej niż mężczyźni. Grupa ryzyka obejmuje mężczyzn w wieku 40-50 lat i kobiety powyżej 60 lat (po menopauzie), ponieważ choroba ta ma pewien związek z męskimi hormonami płciowymi.

Istnieją również takie formy dnawego zapalenia stawów, w których prawie wszystkie duże i małe stawy kończyn górnych i dolnych są narażone na proces. Przy powoli postępującym przebiegu stan zapalny obejmuje tylko małe stawy. Choroba rzadko powoduje ciężkie reakcje ogólnoustrojowe, chociaż mogą również wystąpić. Oprócz objawów stawowych, dna charakteryzuje się objawami nerkowymi wynikającymi z tworzenia się kamieni moczanowych.

Praktyka lekarska zna przypadki ciężkiej dny moczanowej z ciężkim zatruciem i rozległymi procesami niszczącymi w kilku dużych stawach jednocześnie. Na szczęście takie przypadki są rzadkie. Niemniej jednak długotrwałe obecne dnawe zapalenie stawów prędzej czy później prowadzi do dysfunkcji dotkniętego stawu z możliwą niepełnosprawnością pacjentów.

Objawy dnawego zapalenia stawów

W rozwoju choroby wyróżnia się trzy okresy:

• Utajony, gdy nie ma objawów klinicznych, a początek choroby można rozpoznać tylko po zwiększonej zawartości kwasu moczowego we krwi (hiperurykemia);
• Ostre nawracające, gdy uszkodzenie stawów powoduje poważne ataki dny;
• Przewlekłe, w których możliwe są długie okresy remisji.

Częstotliwość ataków może wahać się od 1 raz w tygodniu lub miesiącu do 1-2 razy w roku.

Obraz kliniczny choroby jest dość typowy, co pozwala na jej zdiagnozowanie na czas.

Pierwsze objawy są ostre i składają się z:

1. Ból w stawie dużego palca;
2. Zaczerwienienie skóry nad zapalonym stawem;
3. Zwiększony ból podczas ruchu;
4. Wzrost temperatury ciała powyżej normalnej liczby;
5. Jednostronna porażka;
6. Pojawienie się wokół stawów, które są objęte stanem zapalnym, białawe narośla podskórne (tofusy);
7. Kolejne nawracające bóle różnych małych stawów.

Warto osobno zastanowić się nad niektórymi z tych objawów choroby i wyszczególnić główne punkty. Przede wszystkim jest przejawem procesu. W 90% przypadków najpierw cierpi kciuk. Jeśli na tym tle nie zostaną podjęte odpowiednie środki diagnostyczne i lecznicze, choroba z pewnością nabierze progresywnego przebiegu. Stopniowo inne małe stawy zaczną ulegać stanom zapalnym i bólom.

Kiedy dnawe zapalenie stawów charakteryzuje się wysoką aktywnością, skóra nad dotkniętym stawem z konieczności zmienia kolor na czerwony, co uzupełnia ogólna reakcja temperaturowa. Przedłużający się stan zapalny w dnie prowadzi do powstania guzków podskórnych wokół stawów. Są reprezentowane przez elementy tkanki stawowej i kwasu moczowego.

Chrząstka stawowa ulega stopniowemu zniszczeniu, aw kościach sąsiadujących ze stawem tworzą się tzw. „Dziurki” - ubytki wypełnione kryształkami monomoczanu sodu. Również kryształy soli kwasu moczowego mogą odkładać się w tkankach otaczających staw oraz bezpośrednio pod skórą nad stawem w postaci białawych, gęstych guzków - tofusów. Złogi guzkowe i narośle kostne prowadzą do znacznych zmian w wyglądzie nogi. Nieleczona może skutkować całkowitą utratą zdolności do pracy i dbania o siebie.

U kobiet choroba przebiega znacznie łatwiej niż u mężczyzn. Ataki nie są tak silne i ostre, tofusy i przebicia są niezwykle rzadkie. Dlatego u kobiet odróżnienie dnawego zapalenia stawów od artrozy może być trudne.

Przyczyny dnawego zapalenia stawów

Etiologia choroby nie jest w pełni poznana. Do głównych czynników ryzyka jego wystąpienia należą:

• Dziedziczna predyspozycja;
• Niewłaściwa dieta: nadmierne nadużywanie produktów mięsnych, wędlin, czekolady, mocnej kawy i herbaty, alkoholu. (Wcześniej podagrę nazywano „chorobą arystokratów”);
• Obecność współistniejących chorób, takich jak niewydolność serca, hemoblastoza, choroba nerek, zaburzenia hormonalne;
• Stosowanie niektórych leków: leki na nadciśnienie, diuretyki, cytostatyki itp.

Istnieją również pierwotne i wtórne dnawe zapalenie stawów:

• Pierwotna dna rozwija się w wyniku połączenia predyspozycji genetycznych i wysokiego spożycia puryn z wyżej wymienioną żywnością;
• Wtórna dna występuje z powodu obecności wymienionych chorób i leków.

Gromadzenie się mikrokryształów moczanu sodu w jamie stawu może być bezobjawowe przez długi czas, aż jakiś czynnik wywoła ostry atak: zmęczenie fizyczne (długotrwałe chodzenie), uraz, infekcja, stres, hipotermia, głód lub spożycie dużej ilości pokarmów „purynowych” w połączenie z alkoholem.

Diagnostyka dnawe zapalenie stawów

Kluczowym punktem postępowania diagnostycznego jest wykrycie kryształów moczanu sodu w płynie maziowym stawów, zarówno podczas napadu, jak i podczas remisji. Płyn maziowy do analizy można pobrać z dowolnego dużego stawu, nawet nie raz podatnego na zapalenie, na przykład z kolana. Do badań można również zabrać zawartość tofusu lub innego materiału biologicznego.

Hiperurykemia (podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi) w połączeniu z nawracającym stanem zapalnym stawu dużego palca nie jest uważana za objaw dny moczanowej, jest jedynie wskaźnikiem upośledzonego metabolizmu puryn. Wiele osób z hiperurykemią nie ma dny moczanowej.

Przy długim przebiegu choroby warto przeprowadzić badanie rentgenowskie. We wczesnym stadium choroby nie ma charakterystycznych zmian. Wówczas zdjęcia rentgenowskie wykazują objawy typowe dla dny moczanowej: zniszczenie chrząstki, ubytki w końcowych częściach kości, nakłucia.

Wraz z rozwojem dny na kończynach górnych trudno ją odróżnić od innych chorób stawów: reumatoidalnego zapalenia stawów, choroby zwyrodnieniowej stawów itp.

Jak leczy się dnawe zapalenie stawów?

Od wielu dziesięcioleci oficjalna medycyna nie wymyśliła nic nowego w leczeniu dny moczanowej i dnawego zapalenia stawów. Cały proces leczenia składa się również z dwóch etapów: usuwania stanu zapalnego i wspomagającej terapii przeciw nawrotom.

W przypadku zaostrzenia lub pierwotnego początku dnawego zapalenia stawów konieczne jest:

1. Podawanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Najskuteczniejsze w przypadku dny moczanowej są indometacyna, ibuprofen (imet, nurofen), movalis, reumoksykam. Dobrze jest skorzystać z ich stopniowej wizyty przy stopniowym stosowaniu form wtryskowych z wymianą na tabletki
2. Stosowanie kolchicyny jest specyficznym środkiem przeciwzapalnym na dnę;
3. Miejscowe stosowanie maści na bazie NLPZ: indometacyna, dip-rilif, dolobene, remisid;
4. Płyny i okłady na bazie roztworu półalkoholowego lub dimeksydu w stężeniu 25%;
5. Zabiegi fizjoterapeutyczne: parafina i inne zabiegi termiczne, laseroterapia, magnetoterapia, terapia ruchowa, masaż, gimnastyka.

Leczenie samej choroby obejmuje następujące elementy:

• Dieta (normalizacja metabolizmu puryn);
• Stosowanie leków zmniejszających syntezę moczanów;
• Eliminacja przyczyn hiperurykemii.

Aby całkowicie zlikwidować problem, musisz działać na jego podstawie - nadmiar kwasu moczowego. Aby to zrobić, wyznaczyć:

• Allopurinol. Odnosi się do leków zmniejszających produkcję kwasu moczowego w organizmie. Jego odpowiednikiem jest zilorik;
• Probenecyd. Wspomaga wydalanie nadmiaru kryształków kwasu moczowego z moczem, co zmniejsza objawy dny. Leki z tej grupy obejmują sulfinpyrazon, etebenecid, anturan;
• Uricozime. Ma bezpośredni destrukcyjny wpływ na istniejące kryształy moczanów w organizmie.

Najkorzystniejszy jest allopurynol (Allupol, Purinol, Remid, Milurit) należący do leków z pierwszej grupy. Wskazania do jego stosowania to wysoka hiperurykemia (powyżej 0,6 mmol / l), częste ostre ataki zapalenia stawów, obecność guzków guzowatych i niewydolność nerek. Dawka początkowa wynosi 300 mg / dobę. W przypadku nieskuteczności zwiększa się do 400-600 mg / dobę, a po osiągnięciu znaczących wyników jest stopniowo zmniejszana. Dawka podtrzymująca wynosi 100–300 mg / dobę, w zależności od stopnia hiperurykemii.

Allopurynol pomaga zmniejszyć napady padaczkowe i zmiękczyć tofus, normalizuje poziom kwasu moczowego. W pierwszym tygodniu stosowania możliwe jest lekkie nasilenie objawów, dlatego na tym etapie terapii łączy się go z lekami przeciwzapalnymi, niskimi dawkami kolchicyny lub NLPZ. Jeśli atak dny występuje po raz pierwszy, a allopurynol nigdy wcześniej nie był przyjmowany, zdecydowanie nie należy rozpoczynać go w celu złagodzenia bólu. Jeśli atak wystąpi podczas przyjmowania allopurynolu, należy kontynuować przyjmowanie go w tej samej dawce. Podczas leczenia możliwe są reakcje alergiczne (wysypka skórna).

Leki z drugiej grupy mają mniejsze znaczenie w leczeniu dnawego zapalenia stawów. Nie są stosowane przy dużej zawartości kwasu moczowego we krwi, przy nefropatii i niewydolności nerek. Sulfinpyrazon przyjmuje się w dawce 200-400 mg / dzień w 2 podzielonych dawkach z dużą ilością alkalicznego płynu. Dodatkowym przeciwwskazaniem jest wrzód żołądka.

Probenecyd (pochodna kwasu benzoesowego) jest przepisywany w dawce 1,5–2,0 g / dobę. Kwas benzoesowy znajduje się w żurawinie, borówce brusznicy i jej liściach. Dlatego wywary z żurawiny i borówki brusznicy oraz napoje owocowe są bardzo przydatne dla pacjentów z dną moczanową.

Leki z różnych grup można ze sobą łączyć, jednak, jak wspomniano powyżej, w przypadku poważnej patologii nerek leki urykozuryczne są przeciwwskazane. Ponadto można je stosować dopiero po całkowitym złagodzeniu ataku ostrego zapalenia stawów, w przeciwnym razie można sprowokować kolejne zaostrzenie. Podczas leczenia lekami z tej grupy dzienne spożycie wody powinno wynosić co najmniej 2,5-3 litry.

Leczenie jest długie (od kilku miesięcy do kilku lat), przerwy w leczeniu zwykle prowadzą do nawrotów. Z zastrzeżeniem wszystkich zaleceń lekarskich stan pacjentów normalizuje się w ciągu pierwszego miesiąca. Zaleca się comiesięczne monitorowanie stężenia kwasu moczowego i, w zależności od wyników badań, dostosowywanie dawkowania leków. Terapię główną można uzupełnić fizjoterapią, masażem, terapią ruchową.

W przypadku nadwagi zaleca się odchudzanie, ponieważ istnieje związek między nadwagą, zwiększoną syntezą moczanów a ich zmniejszonym wydalaniem przez nerki. Należy również zaprzestać przyjmowania diuretyków tiazydowych w celu obniżenia ciśnienia krwi i aspiryny. Leki te zwiększają ilość kwasu moczowego w organizmie i mogą wywołać atak.

Podczas zaostrzeń, nacisk na dotknięty staw powinien być jak najbardziej zminimalizowany. Dodatkowo możesz wykonywać okłady lodowe kilka razy dziennie przez 5-7 minut.

Tylko kompleksowe podejście do leczenia, w tym terapia przeciwzapalna, leczenie miejscowe, dieta i leki wpływające na metabolizm kwasu moczowego, mogą pomóc w walce z dnawym zapaleniem stawów.

Dieta na dnawe zapalenie stawów

Biorąc pod uwagę, że dna jest konsekwencją niewłaściwego odżywiania, jej całkowitego wyleczenia nie można osiągnąć bez jasnego wdrożenia niezbędnych zaleceń dietetycznych. Dlatego w większości przypadków dnawe zapalenie stawów ma przebieg postępujący. Chciałbym jednak zwrócić uwagę pacjentów na znaczenie takiego środka terapeutycznego, jakim jest terapia dietetyczna. Zgodnie z nomenklaturą medyczną należy do tabeli dietetycznej nr 6.

Najważniejszą zasadą jest wykluczenie żywności będącej źródłem puryn. Rzeczywiście, podczas ich rozkładu dochodzi do silnego wydzielania kwasu moczowego, który nie ma czasu na związanie się i wydalenie z organizmu. Jego przybliżony skład przedstawiono w tabeli.

To jest niemożliwe

Chleb pszenny i żytni; Zupy wegetariańskie, mleczno-zbożowe: kapuśniak, barszcz, okroshka, makaron mleczny; Dowolna owsianka z wyjątkiem płatków owsianych; Gotowana wołowina, kurczak, indyk, mięso królicze - 2-3 razy w tygodniu; Gotowane ryby o niskiej zawartości tłuszczu - 2-3 razy w tygodniu; Jajka - 1 szt. dzień, gotowany w jakikolwiek sposób; Naturalne mleko, twarożek, sery przaśne, produkty mleczne (kefir, jogurt, śmietana); Zboża i makaron przygotowane w jakikolwiek sposób; Ziemniaki, buraki, marchew, pomidory, papryka, cukinia, ogórki, bakłażany, dynia, biała kapusta; Wszelkie owoce i jagody inne niż wymienione na powyższej liście; Dżem, miód, galaretka; Orzechy; Cynamon, wanilia; Słaba herbata i kawa z mlekiem; Soki warzywne i owocowe, sok z cytryny i żurawiny, herbata zielona, miętowo-lipowa, rosół z dzikiej róży; Warzywa i masło; Alkaliczna woda mineralna (czasami można dodać sodę do wody pitnej); Dozwolone stosowanie wina bez zaostrzeń.

Buliony mięsne, rybne, grzybowe; Wieprzowina, jagnięcina; Produkty uboczne (nerki, wątroba, mózg); Kiełbasy (zwłaszcza pasztetowa), szynka; Galaretka; Tłuste ryby (makrela, sardynki, makrela, śledź, dorsz); Wszelkie konserwy, wędliny, potrawy słone i pikantne; Owoce morza (krewetki, sardele); Ser solony i ostry, ser feta; Porcini i pieczarki; Pieczenie z ciasta maślanego; Rośliny strączkowe (groch, fasola); Warzywa: sałata, szpinak, szczaw; Rabarbar, rzodkiew, kalafior, szparagi, soczewica; Maliny, figi; Kakao, czekolada, mocna kawa i herbata; Napoje alkoholowe (koniak, whisky, piwo); Pieprz, musztarda, chrzan; Sól.

Jak widać z powyższych danych, wiele jest zabronionych, ale jest też wystarczająca ilość pożywienia dla normalnej zdrowej diety. Najważniejszą rzeczą do zapamiętania jest unikanie nadmiaru. Nawet jeśli zdarzyło się, że dana osoba nie mogła się oprzeć i zjadła zakazaną żywność, wskazane jest natychmiastowe zażywanie odpowiednich leków, które usuwają lub wiążą produkty metabolizmu kwasu moczowego.

Przykładowe menu na dnę na tydzień

Poniedziałek:

• Śniadanie: twarożek z galaretką owocową, kawa z mlekiem;
• Obiad: sok pomidorowy;
• Obiad: zupa jarzynowo-ryżowa, chleb, kompot;
• Podwieczorek: jabłko, słaba herbata z marmoladą;
• Kolacja: placki ziemniaczane, zielona herbata.

Wtorek:

• Śniadanie: owsianka z mlekiem, chleb żytni, sok ananasowy;
• Obiad: gruszka, orzechy włoskie;
• Obiad: duszony królik, gulasz warzywny, kompot;
• Podwieczorek: sok pomarańczowy;
• Kolacja: kanapka z serem, herbata mleczna.

Środa:

• Śniadanie: Kotlety marchewkowe ze śmietaną, napój owocowy;
• Lunch: banan;
• Obiad: barszcz wegetariański ze śmietaną, rosół z dzikiej róży;
• Podwieczorek: grejpfrut, herbata z dżemem;
• Kolacja: zapiekanka z dyni, zielona herbata.

Czwartek:

• Śniadanie: jajko na twardo, kanapka z serem, herbata cytrynowa;
• Lunch: szklanka soku wiśniowego;
• Obiad: Pstrąg zapiekany z ziemniakami, sałatka jarzynowa z masłem, napój owocowy;
• Podwieczorek: kefir, słodycze;
• Kolacja: musli z orzechami, napój owocowy.

Piątek:

• Śniadanie: kasza gryczana gotowana na mleku, zielona herbata;
• Obiad: pieczone jabłka z miodem i orzechami;
• Obiad: sałatka jarzynowa, gotowany ryż, pieczywo, sok pomarańczowy;
• Podwieczorek: sok pomidorowy;
• Kolacja: duszone ziemniaki, sałatka ze świeżych warzyw, szklanka chudego mleka.

Sobota:

• Śniadanie: jajecznica, kawałek chleba żytniego, galaretka;
• Obiad: sok brzoskwiniowy, migdały;
• Obiad: kapuśniak z bulionem z chudego mięsa, rosół z dzikiej róży;
• Podwieczorek: banan;
• Kolacja: zupa zbożowa, paluszki serowe, herbata z mlekiem.

Niedziela:

• Śniadanie: owsianka kukurydziana z mlekiem, kawa z mlekiem;
• Lunch: kefir, cukierki;
• Obiad: winegret, pieczywo, napój owocowy;
• Podwieczorek: jabłko;
• Kolacja: gotowany tuńczyk ze świeżymi lub duszonymi warzywami.

Po roku leczenia, przy zadowalającym stanie zdrowia i braku nawrotów, można znieść poważne ograniczenia dietetyczne. W takim przypadku możesz wybrać: albo kontynuować przestrzeganie diety i zmniejszyć dawki przyjmowanych leków, albo całkowicie je zrezygnować, lub kontynuować przyjmowanie leków i pozwolić na pewien relaks w diecie.

Autor artykułu: Volkov Dmitry Sergeevich | c. m. n. chirurg, flebolog

Wykształcenie: Moskiewski Państwowy Uniwersytet Medycyny i Stomatologii (1996). W 2003 roku uzyskał dyplom Centrum Medycyny Dydaktycznej i Naukowej Administracji Prezydenta Federacji Rosyjskiej.