Endometrioza Jajników - Objawy, Leczenie I Przyczyny

2024 Autor: Josephine Shorter | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-16 21:47

Endometrioza jajników

Komórki wewnętrznej błony śluzowej macicy z endometriozą migrują do jajowodów, jajników, jelit, pęcherza, nerek, płuc, oczu. Są to formacje zależne od hormonów, dlatego podczas menstruacji zaczynają krwawić w taki sam sposób, jak endometrium macicy. W wielu patologicznych ogniskach endometriozy krew nie może znaleźć wyjścia, gromadzi się i tworzy jamę - cystę. Zawartość tej jamy ulega rozkładowi, cysta rośnie z każdą miesiączką, powodując silny ból u kobiety.

Endometrioza jajników jest najczęstszym rodzajem tej choroby. Występuje u 35% pacjentek, które odwiedzają lekarza z dolegliwościami ginekologicznymi. Główną grupą wiekową przypadków są kobiety w wieku 22-45 lat. Utajona (utajona) postać patologii występuje nawet u dorastających dziewcząt w wieku 10-14 lat - w około 5-10% przypadków. Brak objawów znacznie komplikuje rozpoznanie endometriozy jajników.

Zadowolony:

• Klasyfikacja stadiów choroby
• Kliniczne objawy endometriozy jajników
• Rozpoznanie endometriozy jajników
• Przyczyny endometriozy jajników
• Leczenie endometriozy jajników
• Endometrioza jajników i ciąża
• Zapobieganie

Klasyfikacja stadiów choroby

Endometrioza jest wspomniana w papirusach starożytnych egipskich kapłanów. Na obecnym etapie historycznym obserwuje się wzrost zachorowalności na endometriozę. Co trzecia kobieta poddawana badaniu diagnostycznemu w kierunku niepłodności ma endometriozę jajników. Z biegiem czasu ogniska patologiczne przekształcają się w cysty endometrioidalne.

Ta postać choroby należy do grupy endometriozy narządów płciowych, ponieważ atakuje narządy rozrodcze. Naruszenie kurczliwości jajowodów, brak równowagi w funkcjonowaniu gruczołów dokrewnych prowadzi do podobnej dysfunkcji jajników.

Stopnie endometriozy jajnika:

• I. Na powierzchni jajników, a także na otrzewnej, znajdują się małe płaskie pojedyncze ogniska.
• II. Na ścianach jajników powstają blaszki endometrioidalne i małe cysty o średnicy 3-4 cm.
• III. Pojawiają się zrosty, które zakłócają drożność jajowodów.
• IV. Torbiele na jajniku powiększają się (do 5 cm średnicy), zrosty rozprzestrzeniają się na jelita i pęcherz.

Charakterystyczną cechą endometriozy jajników są „czekoladowe cysty”. Swoją nazwę zawdzięczają kolorowi i konsystencji zawartości wewnętrznej, podobnej do płynnej rozpuszczonej czekolady. Ta forma jest nabywana przez skoagulowaną krew, która dostała się do torbieli z naczyń uszkodzonych przez endometriozę. Uzupełnianie torbieli następuje podczas menstruacji, więc wzrost formacji i cykl menstruacyjny są ściśle powiązane.

W późnych stadiach endometriozy ogniska patologiczne wypełniają rozległy obszar jajnika. Cysty łączą się w gniazda lub węzły na powierzchni gruczołu, mają nieregularny kształt, wypełniony smolistą gęstą cieczą.

Dowiedz się więcej: Torbiel endometrioidalna jajnika

Kliniczne objawy endometriozy jajników

Przez długi czas patologia może się nie ujawniać. Pierwsze oznaki choroby pojawiają się wraz ze wzrostem torbieli endometrioidalnej, a także w wyniku mikropęknięć ognisk choroby. W zależności od stadium choroby, fazy cyklu miesiączkowego i wieku pacjentki objawy endometriozy jajników mogą być różne u różnych kobiet.

Najbardziej typowe objawy:

• Ból innego rodzaju. Objaw pojawia się u 2/3 kobiet z podobnym rozpoznaniem. Są to bolesne bóle ciągnące w podbrzuszu, ich częsta lokalizacja znajduje się 3-4 cm poniżej kości miednicy. Wraz z rozprzestrzenianiem się choroby odczuwa się ból w dolnej części pleców i kości krzyżowej. Wraz z nadejściem miesiączki ból nasila się, nabiera charakteru tnącego, promieniuje do pochwy, do odbytnicy. W późniejszych stadiach endometriozy jajników ból jest tak silny, że samopoczucie kobiety wyraźnie się pogarsza i pojawiają się wymioty. Czasami ból jest odczuwany podczas ćwiczeń lub stosunku płciowego. Jeśli cysta pęknie, kobieta odczuwa nagły, ostry ból. W tym przypadku mięśnie przedniej ściany brzucha są napięte. Taka sytuacja wymaga natychmiastowej hospitalizacji.

• Ból miednicy. Objaw jest specyficzny tylko dla endometriozy jajników. Nieprzyjemne bolesne odczucia w okolicy miednicy mogą utrzymywać się nawet po zabiegu. Kobieta nie może pracować, realizować kontaktów seksualnych, przystosowywać się społecznie. Jeżeli specyficzna terapia nie uśmierza bólu, pacjentowi może zostać przypisana niepełnosprawność.
• Bezpłodność. W 50% przypadków niepłodności występuje na tle endometriozy jajnika z powodu braku równowagi hormonalnej lub z powodu mechanicznej przeszkody w zapłodnieniu komórki jajowej. Zapalenie powoduje naruszenie wydzielania hormonów przez jajniki, czyli dysfunkcję rozrodczą. Niepłodność mechaniczna jest wywoływana przez zrosty i cysty, które zapobiegają zapłodnieniu i progresji jaja przez rurki do macicy.
• Bolesne miesiączkowanie. Około jednej trzeciej kobiet z endometriozą jajników ma patologiczny przebieg cyklu miesiączkowego: ostry ból, zawroty głowy, osłabienie, niska gorączka, dreszcze, nudności, wymioty (więcej szczegółów: bolesne miesiączkowanie pierwotne i wtórne - przyczyny, objawy, leczenie).

• Dyspareunia. Termin ten odnosi się do dyskomfortu podczas stosunku płciowego, objawiającego się bólem lub dyskomfortem w zewnętrznych narządach płciowych w miednicy małej. Ten objaw objawia się u 75% kobiet z endometriozą jajników. Jeśli proces zaszedł za daleko, podczas intymnego kontaktu kobieta może stracić przytomność z powodu silnego bólu.
• Dyschezia (dyschezia). Ze względu na napięcie mięśni podczas wypróżnień wzrasta nacisk na jajniki dotknięte torbielami endometrioidalnymi. Kobieta odczuwa ból w odbytnicy i brzuchu.
• Zaparcie. Ten objaw najczęściej objawia się endometriozą lewego jajnika, charakteryzującą się tworzeniem się dużej torbieli. Ogranicza ruchy jelit, powodując zaparcia.
• Wzdęcia, częste parcie na mocz. Objawy pojawiają się, gdy otrzewna bierze udział w patologicznym procesie jednocześnie z jajnikami.
• Nieregularne miesiączki. Miesiączka wydłuża się i zwiększa się objętość wydzieliny. Czasami na kilka dni przed miesiączką i 2-7 dni po niej pojawia się ciemne plamienie. Są spowodowane wzrostem stężenia estrogenu przy spadku produkcji progesteronu.

Z powodu braku równowagi hormonalnej kobiety stają się płochliwe, rozdrażnione, ich stan skóry pogarsza się, staje się wiotka, sucha lub odwrotnie pojawia się trądzik. Obserwuje się zaburzenia snu, depresję, depresję.

Rozpoznanie endometriozy jajników

Bardzo trudno jest postawić dokładną diagnozę za pomocą oględzin. Jedyne, co można zauważyć, to gęste i nieruchome jajniki, które można połączyć z macicą i otrzewną w jedną całość.

Laboratoryjne metody diagnostyczne:

• Pełna morfologia krwi - liczba leukocytów może być zwiększona;
• Biochemiczne badanie krwi na onkogeny (normę można przekroczyć półtora raza - do 45 jednostek);
• Wymaz z pochwy na infekcje narządów płciowych.

Instrumentalne metody diagnostyczne:

• Badanie ultrasonograficzne w celu zdiagnozowania torbieli endometrioidalnej;
• Hysterosalpingography - RTG macicy i jajników;
• Diagnostyczna laparoskopia w celu wykrycia zrostów, określenia stopnia uszkodzenia;
• CT, MRI w celu odróżnienia endometriozy od nowotworu złośliwego.

Podczas diagnozowania endometriozy na monitorze ultrasonograficznym odnotowuje się następujące objawy:

• Kontur jajnika jest zdeformowany;
• Jego torebka jest pogrubiona i zagęszczona;
• Ogniska endometrium na powierzchni jajnika mają jednorodną strukturę, wyraźne granice;
• Ich kształt jest owalny lub okrągły;
• Torbiel ma podwójny kontur, zwiększoną echogeniczność, średnicę do 5-6 cm;
• Płyn w jamie brzusznej gromadzi się w miednicy małej;
• Wokół jajnika występuje duża liczba zrostów.

Przyczyny endometriozy jajników

Zwykle, gdy komórki endometrium dostają się do miednicy małej przez jajowody, makrofagi układu odpornościowego natychmiast je niszczą. Jeśli tak się nie stanie, komórki gruczołowe są wszczepiane do tkanki jajnika i rosną.

Powody:

• Genetyczne predyspozycje;
• Obniżona odporność;
• Fizyczne i psychiczne przeciążenie;
• Nadmierna ekspozycja na słońce;
• Odroczone operacje narządów układu rozrodczego (aborcja, kauteryzacja erozji szyjki macicy, cięcie cesarskie);
• Otyłość;
• Siedzący tryb życia;
• Długotrwałe stosowanie wkładki wewnątrzmacicznej;
• Nierównowaga hormonalna.

Istnieją dwie teorie rozwoju endometriozy. Według jednej z nich komórki endometrium podczas menstruacji są wyrzucane nie do kanału szyjki macicy, ale do jajowodów, a stamtąd do otrzewnej. Zapuszczają korzenie, rozmnażają się, tworząc oddzielne formacje. Według innej teorii komórki te umierają, ale udaje im się przenieść swoje właściwości na komórki otaczających tkanek.

Leczenie endometriozy jajników

Istnieją trzy metody leczenia endometriozy jajników:

• Operacja;
• Terapia zachowawcza;
• Metoda łączona.

Terapia zachowawcza jest stosowana we wczesnych stadiach choroby u młodych kobiet w leczeniu niepłodności. Głównymi lekami są hormony hamujące produkcję estrogenu:

• COC (Diane-35, Zhanin, Logest, Regulon) - przebieg kuracji trwa do 9 miesięcy;
• Antagoniści gonadotropin (Buserelin, Zoladex) - kurs trwa do sześciu miesięcy;
• Lewonorgestrel - wprowadzenie wkładki wewnątrzmacicznej Mirena, która wytwarza mikrodawki progesteronu;
• Medroxyprogesterone (Depo-Provera) - kurs trwa do 9 miesięcy;
• Androgeny powodujące brak miesiączki (Gestrinone, Danazol) - kurs trwa do 6 miesięcy, są efekty uboczne.

Ponadto kobieta przyjmuje leki przeciwbólowe, NLPZ, przeciwbólowe, absorbenty i odczulające.

Przy nieskuteczności leczenia zachowawczego, przeciwwskazań do stosowania hormonów, dużych formacji, zdiagnozowanej torbieli endometrioidalnej jajnika, dysfunkcji sąsiednich narządów, wykonuje się leczenie chirurgiczne.

Metody operacyjne:

• Enukleacja - laparoskopowe usunięcie niewielkich zmian za pomocą specjalnej sondy rozwarstwiającej błonę torbieli;
• Koagulacja laserowa lub elektryczna - kauteryzacja ognisk endometriozy;
• Laparotomia - usunięcie nacieków po rozcięciu ściany brzucha.

Jeśli występuje czujność onkologiczna lub choroba postępuje szybko, jajniki lub macica są usuwane wraz z jajnikami. Podejście łączone to połączenie dwóch metod, kiedy korekta hormonalna wykonywana jest po operacji. To złoty standard w leczeniu endometriozy.

Aby utrwalić wynik, stosuje się zabiegi fizjoterapeutyczne (elektroforeza, kąpiele radonowe, magnetoterapia, elektrroneurostymulacja), a także leczenie pijawkami. Pożądane jest, aby kobieta otrzymała pomoc psychoterapeuty. Stosowanie błota, masażu, parafiny jest przeciwwskazane, gdyż metody te stymulują produkcję estrogenu.

Jeśli leczenie nie zakończy się usunięciem narządu rodnego, w efekcie przywrócona zostaje płodność kobiety, pozbywa się objawów endometriozy. W ciągu roku po terapii konieczne jest monitorowanie stanu jajników, oddanie krwi na markery choroby, poddanie się badaniu ultrasonograficznemu.

Endometrioza jajników i ciąża

Przy tej postaci choroby nadal istnieje duża szansa na przywrócenie płodności, chociaż istnieje ryzyko ciąży pozamacicznej z powodu zrostów w jajowodach. Jeśli dojdzie do poczęcia, choroba nie wpłynie na rodzenie dziecka i jego zdrowie. Przy dużych rozmiarach torbieli endometrioidalnej może dojść do pęknięcia, dlatego zaleca się usunięcie torbieli przed planowaniem ciąży.

Zapobieganie

Rozróżnij profilaktykę pierwotną i wtórną. Aby zapobiec rozwojowi endometriozy jajników, należy zgłosić się do lekarza, jeśli wystąpią nieregularne miesiączki, dyskomfort lub ból, ciężki zespół napięcia przedmiesiączkowego.

Środki zapobiegające endometriozie jajników:

• Regularne wizyty lekarskie;
• Terminowe leczenie chorób narządów rodnych;
• Aktywność fizyczna, ćwiczenia, wychowanie fizyczne;
• Utrzymanie optymalnej masy ciała, zwalczanie otyłości;
• Jedzenie wystarczającej ilości warzyw i owoców;
• Zakaz współżycia płciowego podczas menstruacji;
• Odmowa aborcji, stosowanie antykoncepcji hormonalnej;
• Zapobieganie stresującym sytuacjom.

Ciekawostką jest to, że kobiety, które stosują doustne środki antykoncepcyjne, aby zapobiec niechcianej ciąży, prawie nigdy nie chorują na endometriozę.

Najskuteczniejszą strategią leczenia endometriozy jajników jest leczenie choroby we wczesnym stadium. Ważne jest, aby w odpowiednim czasie zdiagnozować pojawienie się torbieli i formacji endometrioidalnych, aby skutecznie się ich pozbyć.

Autor artykułu: Lapikova Valentina Vladimirovna | Ginekolog, reproduktolog

Wykształcenie: Dyplom położnictwa i ginekologii uzyskany na Rosyjskim Państwowym Uniwersytecie Medycznym Federalnej Agencji ds. Opieki Zdrowotnej i Rozwoju Społecznego (2010). W 2013 roku ukończył studia podyplomowe na N. N. N. I. Pirogova.